Henryk Sienkiewicz

[List III do Stanisława Osady]

Comité Général de Suisse
pour les Victimes de la Guerre en Pologne.

1 listopada 1915

Wielce Szanowny Panie!

Po otrzymaniu Pańskiego listu zwróciłem się natychmiast do Komisji Wykonawczej. Osuchowski oświadczył mi, że sprawozdanie, ile kto z Ameryki nadesłał i skąd pieniądze przyszły, zostało wysłane 12 października. O ile poczty, które w Europie istotnie bardzo źle chodzą, nie zmarudziły, to musi Pan już je mieć. Sprawozdanie wysłano w języku polskim i francuskim.
Wiadomość, że nasi dzielni rodacy obłożyli się dobrowolnym podatkiem, napełniła mnie głęboką radością, albowiem jest rzeczą pewną, że tylko stała pomoc może zapobiec nędzy, która wzrasta z dnia na dzień, i grożącym życiu polskiemu klęskom.
Ponieważ pisze się i mówi teraz o powrocie do kraju wychodźstwa polskiego, przesyłam Wielce Szanownemu Panu moją nowelę pt. Z dawnych dziejów. Była ona ogłoszona przed dwoma mniej więcej laty w "Kurierze Polskim" wychodzącym w Petersburgu. Miałem wówczas na myśli emigrację w Rosji, ale obecnie stosuje się ona tak do położenia i do idei powrotu, jakby była umyślnie w tym celu pisana. - Może ją Szanowny Pan ogłosić w takim dzienniku, w jakim Pan zechce - albo w kilku naraz - a nawet wydać osobno w celu propagandy. - Zapewne uczynią to i dzienniki polskie krajowe.
Przesyłam najserdeczniejsze pozdrowienia wszystkim drogim rodakom oraz wszystkim posłom sejmowym i pozostaję dla Wielce Szanownego Pana z wysokim poważaniem i szczerą przyjaźnią.

H. Sienkiewicz

Przesyłam egzemplarz poprawiony, ale trzeba uważnie robić korektę, gdyż napisano na maszynie zbyt ciasno i łatwo jaki wiersz opuścić.

Pierwodruk J. Birkenmajer: "Listy Henryka Sienkiewicza w Muzeum Polskim w Chicago" ("Pamiętnik Literacki" 1937).

[powrót]